|
Burası
Buğday Ambarı Türkiye
Güdümlü hükümetlerin buğdayda uyguladıkları yanlış
politikalarla Türkiye buğday ithalatçısı ülke haline gelmiştir. 1994'te 495.906 ton
buğday ithalatı 1995'de 1.253.331 tona, 1996'da da 2.214.876 tona çıkmıştır...
BİA (İstanbul) - Ülkemizde hububat ürünlerinin iç ticareti Toprak Mahsulleri Ofisi
(TMO), tüccarlar ve sanayi kuruluşları tarafından yürütülüyor.
Kurtuluş Savaşı sonrası Cumhuriyetin, buğday politikalarına yaklaşımı ve
politikasının gereği yasal ve pratik uygulamasına kısaca bakalım.
1932'de çıkarılan yasa ile üretici lehine fiyatların belli bir düzeyin altına düşmemesi
için devlet buğday alım satımına Ziraat Bankası aracılığıyla müdahale eder. Tahıl
alımları için Ziraat Bankası'na 6 milyon TL kredi açılır. Ziraat Bankası'na üreticinin
buğdayını satın alma yetkisi verilir. 1932'de de devlet Banka aracılığıyla en önemli
ürün olan buğdayın alımına girdi. Buğday ile birlikte diğer hububat türlerinin de
pazar sorunundan ötürü destekleme kapsamı içine alınmaları gereği duyulmuş, bu ürünlerin
alım işleri TC Ziraat Bankası'nca yürütülemeyecek kadar kapsamlı olduğundan, 1938
yılında 3491 sayılı yasa ile TMO kurularak bu görevi devir alır.
13.07.1938 tarih 3491 Numaralı Yasa ve 30 milyon sermaye ile kurulan ve 1959 yılına doğru
sermayesi 600 milyon TL' ye (260 milyon TL'si ödenmiştir) yükselen İktisadi Devlet
Kuruluşu Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO), kuruluş amacı ise yasa da şöyle
belirtilmiştir: Üreticilerden tahıl satın almak, alınan tahılları iç ve dış
pazara sürmek, devlet tahıl yedeklerini oluşturmak, iç pazarda ürün fiyatlarını düzenlemek,
tahıl standardizasyonunu izlemek un değirmenleri, ekmek fabrikaları, tahıl ambarları
kurmak, sınai şirketler kurmak ve benzeri görevler TMO'ya verilmiştir.
Kuruluş amaçları doğrultusunda işletilip-işletilmediği ayrıca tartışılabilir,
ama, TMO'nun kuruluşundan amaçlanan, "çiftçilerin tüccara karşı korunması,
yani, çiftçinin pazar sorununun çözülmesi"ni kısmen de olsa çözüyordu.
TMO'ya ait olmak üzere, 1950 ve 1957 yılları arasında, Marshall Planı çerçevesinde
Amerika'nın kredi yardımlarıyla, savaş sonrası Avrupa ülkelerinin gıda ihtiyacının
karşılanması amacıyla ülkenin çeşitli yerleşim noktalarında 450 tane tahıl ambarı
inşa edilmiştir. Şu an TMO depolama kapasitesi 4 milyon 425 bin 450 tona ulaşmıştır.
TMO depolarının yüzde 67.9'luk bölümü halen dünyada sağlıklı depolamaya olanak
sağlayan birçok ülkede de kullanılan havalandırma sistemlerine sahiptir. Dünya ölçeğinde
bu oldukça önemli bir orandır. Doğal hava ile havalandırma yapan sistemlerin yanı sıra
24 adet de mevzi soğutma cihazı bulunmaktadır.
Dünyada yıllık morfin ve türevleri ihtiyacı ortalama 240 ton civarındadır. Dünyanın
ihtiyacının yüzde 25'i TMO tarafından karşılanmaktadır.
|
YANIKOĞLU II MAĞAZASI AÇILDI
(Eski Mavi Market)
ismetbaytak@hotmail.com
kuzeyege@yahoo.com
|